Stanowisko Ostrzeszowskiego Centrum Kultury w sprawie wspierania lokalnego środowiska artystycznego.
W związku z listem otwartym Pana Szymona Chwalisza opublikowanym w internecie oraz dyskusją i pytaniami o wspieranie ostrzeszowskich twórców, lokalnych artystów, warto również poznać zdanie Ostrzeszowskiego Centrum Kultury. Teza o tym, że trzeba wspierać lokalnych artystów jest jak najbardziej słuszna. Trudno byłoby znaleźć kogoś kto się z tym nie zgadza. Takie hasła spotykają się zawsze z szerokim poparciem. Internetowa dyskusja nie zastąpi jednak bezpośredniego kontaktu i sformułowania własnych oczekiwań. Wierzę, że głównie w ten sposób możemy wspólnie przyczyniać się do rozwoju kultury w Ostrzeszowie. Wszystko zaczyna się od rozmowy, z której będą wynikać konkretne działania. Jest to moim zdaniem najlepsza forma komunikacji prowadząca do celów jakie chcemy osiągnąć. Często lokalne inicjatywy rozpoczynają się właśnie od spotkań, określenia wzajemnych oczekiwań i możliwości. Odbywam wiele takich rozmów i nigdy nie zdarzyło się, abym odmówił pomocy lub wsparcia. Zdecydowana większość rozmów kończy się zaplanowaniem oraz podjęciem wspólnych inicjatyw – koncertów, wernisaży spotkań, wystaw itp.
Wspieranie lokalnych artystów przez OCK ma formę wsparcia organizacyjnego (sala, nagłośnienie, oświetlenie, obsługa, promocja itp.) czasami jest to wsparcie finansowe. W ostatnich kilku latach wydaliśmy spore środki z budżetu OCK na nagłośnienie i oświetlenie, tak aby lokalne koncerty, widowiska, przedstawienia, spotkania miały właściwą oprawę. Wspieramy artystyczną działalność mieszkańców od dzieci do seniorów. W pracowniach zainteresowań rozwijamy artystyczne pasje dzieci, młodzieży i dorosłych. W pracowniach uczestniczy ponad 200 osób rozwijając swoje zainteresowania m.in. malarstwem, tańcem, śpiewem. Dofinansowujemy te zajęcia tak, aby były dostępne dla każdego. Seniorzy oraz dzieci z biedniejszych rodzin są zwolnione z wszelkich kosztów. Stwierdzenie, że w pracowniach rozwijających zainteresowania poziom jest niski jest krzywdzący dla dzieci, które z zaangażowaniem rozwijają swoje pasje oraz dla instruktorów, którzy te zajęcia prowadzą z dużym zaangażowaniem i profesjonalizmem. W ubiegłym roku 23 dzieci otrzymało nagrody i wyróżnienia na międzynarodowych i ogólnopolskich konkursach plastycznych. Oceny kilkunastu jury konkursowych w Polsce uznały prace plastyczne ostrzeszowskich dzieci za wyróżniające się. Dla mnie nie jest to powód do krytyki pracowni. W Centrum Kultury kładziemy nacisk na rozwijanie pasji i zainteresowań artystycznych, inspirujemy do twórczych działań, pokazujemy możliwe drogi rozwoju artystycznego i rozwoju swoich talentów. Nie kształcimy w zakresie profesjonalnym, ponieważ tym lepiej zajmą się placówki do tego powołane, takie jak szkoły muzyczne i artystyczne zatrudniające kadrę pedagogiczną. Jesteśmy dumni z faktu, że z prowadzonych przez naszych instruktorów pracowni wyszło lub uczestniczy w nich nadal wielu utalentowanych artystów.
Wspieramy finansowo działalność Miejskiej Orkiestry Dętej Ostrzeszów, której finansowanie zabezpieczone jest w kwocie ok. 44 tys. zł., a także działalność zespołów folklorystycznych, których występy odbywają się na wielu organizowanych przez nas wydarzeniach. W ostatnich miesiącach zorganizowaliśmy lub wsparliśmy organizacyjnie inicjatywy lokalnych twórców i artystów m.in.: spotkanie z poezją lokalnych poetów, koncerty lokalnych zespołów podczas Festynu 3 maja oraz Dni Ziemi Ostrzeszowskiej, Festiwal Baszta ProgFest, który od wielu lat jest finansowany ze środków OCK i Burmistrza MiG, Koncert Full-X Trio, Koncert Dinozaurów Rocka, Plener Malarski im. A. Serbeńskiego z udziałem lokalnych artystów, Piknik artystyczny, Wystawę poplenerową i wydanie katalogu poplenerowego, Koncert wiedeński z udziałem Honorowego Obywatela MiG Ostrzeszów Jana Ślęka, Jarmark Bożonarodzeniowy z udziałem lokalnych twórców, rękodzielników, koncert Macieja Knopika i wiele innych. Część z tych wydarzeń była również wspierana finansowo.
Pamiętamy również o naszych wybitnych twórcach - Ostrzeszowianach. Przykładem jest wydanie albumu z pracami Antoniego Serbeńskiego oraz zorganizowanie wystawy Malarstwa, rysunku, grafiki A. Serbeńskiego i linorytów E. Haladyna. Współorganizowaliśmy w Muzeum Regionalnym wystawy znakomitych ostrzeszowskich fotografów, których nazwiska przywołane są w liście, a w galerii OCK wystawę rysunku ostrzeszowianina Michała Gruchockiego.
W najbliższych miesiącach organizujemy kolejne koncerty lokalnych artystów: zespołu Wielebny Blues oraz Siła Przebicia. Planujemy wystawę fotograficzną ostrzeszowianki Małgorzaty Chomont i wspieramy organizacyjnie Benefis poety Bolesława Grobelnego – byłego Prezesa Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Ostrzeszowskiej , Jubileusz Szkoły Zespołów Adama Fulary wraz z wystawą fotograficzną Kamila Cichonia. Każde z powyższych wydarzeń to również promocja lokalnego środowiska artystycznego.
Promujemy także działalność artystyczną najmłodszych twórców wspierając organizacyjnie oraz finansując nagrody rzeczowe w ramach: Dni Kultury Szkolnej, Konkursu Recytatorskiego, Przeglądu Teatrów, Konkursu Piosenki Przedszkolnej, Konkursu Tańca Przedszkolaków. Promujemy również idee integracji społecznej oraz dajemy wsparcie organizacyjne niepełnosprawnym artystom prezentującym swój dorobek artystyczny i występującym w Przeglądzie Młodych Talentów.
W tym miejscu warto zaznaczyć, że niestety Instytucja kultury jaką jest OCK nie ma możliwości prawnych przekazywania dotacji innym podmiotom, osobom prywatnym. Zawsze musi być to związane ze świadczeniem drugiej strony. Nie są to środki prywatne i objęte są szczególną kontrolą, czego nie każdy jest świadomy. W ubiegłym roku Rada Miejska Ostrzeszów uchwaliła Stypendium Burmistrza dla m.in. utalentowanych artystycznie dzieci i młodzieży z terenu Miasta i Gminy Ostrzeszów. Pierwsze stypendia będą wypłacane jesienią tego roku.
Dni Ziemi Ostrzeszowskiej przywołane w liście Pana Szymona Chwalisza, to duża impreza dla masowego odbiorcy. Pod względem wykonawców nie różni się od innych podobnych Dni Miast w Polsce. Na imprezie dominuje muzyka rozrywkowa, bo taka pasuje do jej charakteru. W tym roku występy wykonawców będą kosztować mniej niż w poprzednich latach i nie są to wysokie koszty na tle podobnych imprez.
Pan Szymon Chwalisz napisał o marginalnym udziale tzw. kultury wysokiej w ofercie Ostrzeszowskiego Centrum Kultury i kierowanie takiej oferty jedynie do osób starszych. W swej odpowiedzi przywołam tylko kilka przykładów działań, które odbyły/odbywają się cyklicznie w ciągu ostatnich dwóch lat:
koncert zespołu Lao Che, koncert Kazika i grupy Proforma, regularnie odbywa się “Kino Konesera”, Operetka Kijowska, Balet “Dziadek do Orzechów” - przekrój widzów od dzieci, poprzez młodzież od osób w podeszłym wieku, Balet “Jezioro Łabędzie” - przekrój widzów od dzieci, poprzez młodzież od osób w podeszłym wieku, koncert Stanisławy Celińskiej, koncerty Muzyki Wiedeńskiej, koncert Tango Fogg, koncert Bodo Tanga, koncert Rebeka, letnie koncerty operetkowe pod Basztą, koncert Kobranocka, Teatralny Plac Zabaw Jana Doriana, koncert “Wolna Grupa Bukowina”, wizyty znanych polskich grup kabaretowych i kabareciarzy w tym m.in ikony polskiej sceny kabaretowej Piotra Bałtroczyka oraz wiele przedstawień teatralnych z udziałem wybitnych aktorów.
Nie będę się wdawał w polemikę nad tym czy forma kabaretu to kultura czy rozrywka, mając na uwadze trudność w określeniu jednoznacznej definicji kultury. Zacytuję jedynie słowa niemieckiego filozofa Johanna Herdera “Nie ma nic bardziej nieokreślonego niż słowo kultura”.
Od kilku lat OCK w ramach projektu “Przekroczyć granice” oferuje również spotkania z ciekawymi ludźmi, których odbiorcami są przede wszystkim osoby młode. Odbyły się m.in spotkania z:
Krzysztofem Wielickim - himalaistą - naszym krajanem, Piotrem Sadym, Małgorzatą Haladyn - biegaczami, ultramaratończykami - z naszego regionu, Piotrem Strzeżyszem - rowerzystą, podróżnikiem, Lechem Dyblikiem - znanym aktorem teatralnym i filmowym, który wyszedł z nałogu, Aleksandrem Dobą - znanym podróżnikiem, laureatem nagrody National Geographic.
Odnośnie zamknięcia Kawiarni Baszta wyjaśniam, że było to spowodowane wypowiedzeniem umowy przez najemcę Kawiarni. Decyzja zapadła, a OCK podjęło starania o znalezienie nowego najemcy. Okres jaki mija od rozstrzygnięcia trzeciego przetargu, prace projektowe, wykonawcze i adaptacyjne świadczą o skomplikowaniu działań związanych z renowacją i przebudową pomieszczeń obiektu zabytkowego. Wszystkim nam zależy, żeby miejsce to znów żyło, a termin otwarcia zbliża się szybko, więc jesteśmy dobrej myśli. Mamy nadzieję, że powtórnie stanie się miejscem, które będzie łączyć ludzi wokół ciekawych inicjatyw i spotkań z kulturą.
Od wielu lat osobiście oraz z udziałem m. in.: Pana Edwarda Skrzypka, Pana Jerzego Marka Szulczyńskiego oraz Pani Mirosławy Rzepeckiej proponowaliśmy Panu Szymonowi Chwaliszowi wystawę w Ostrzeszowie. Rozmów było nie kilka, a kilkanaście, może nawet więcej. Zazwyczaj tłumaczył, że wszystkie swoje prace sprzedaje i nie ma z czego zrobić wystawy. Pan Szymon na nasze zaproszenie brał udział w wielu Plenerach im. A. Serbeńskiego i wystawach poplenerowych, gdzie Jego obrazy były prezentowane w ramach zbiorowej wystawy. Wystawa to dobra promocja lokalnych artystów. Każdy z Jego obrazów prezentowanych na wystawie szybko znajdował nabywcę, więc działanie w tym zakresie było skuteczne. Kilka lat temu, gdy jeden z obrazów poplenerowych Pana Szymona był na sprzedaż OCK natychmiast odkupiło obraz. Zaoferowałem godziwą cenę doceniającą działalność lokalnego twórcy. Uważam, że taka forma wspierania jest jak najbardziej możliwa i korzystna. Szkoda, że możliwości nabywania obrazów przez OCK było niewiele. Kilka lat temu zaprosiliśmy również Pana Szymona do udziału w projekcie artystycznego pomalowania Okien Dialogowych, które znajdują się na terenie miasta. Przez wzgląd na profesjonalizm i kunszt Pana Szymona Chwalisza uznaliśmy, że byłaby to dobra promocja projektu i okazja do wsparcia działalności artysty. Niestety, realizacja nie udała się - artysta odmówił. Kilka miesięcy temu zaprosiliśmy pana Szymona do przeprowadzenia warsztatów rysunkowo-malarskich. Niestety pomimo wcześniejszej deklaracji - również odmówił. Jesteśmy wdzięczni za fanty przekazane przez pana Szymona na WOŚP, za co podziękowaliśmy również w mediach społecznościowych, ustnie i listownie.
Bardzo istotnym faktem wartym wyjaśnienia jest również to, że Muzeum Regionalne jest integralną częścią Ostrzeszowskiego Centrum Kultury, którego organizatorem jest Miasto i Gmina Ostrzeszów.
W związku z powyższym nie zgadzam się z kategorycznym stwierdzeniem, że OCK nie szukało możliwości współpracy, promocji i wspierania lokalnego artysty.
Pan Szymon pisze, że kultura to nie biznesplan, cyferki. Zgoda. Jednak na wiele działań wspierających, tworzących i promujących kulturę potrzebne są pieniądze, których nigdy nie ma tyle ile jest potrzeb. Kultura to projekty, ciągłe zdobywanie pieniędzy i rozliczanie się z każdej złotówki. Piszemy wiele projektów, wniosków w ciągu roku. Żeby nie być gołosłownym w ostatnich latach otrzymaliśmy dofinansowania:
z Ministerstwa Kultury na wystawę „Średniowiecze da się lubić!” - 39 tys. Fundacji BZ WBK Okna Dialogowe – 10 tys., Projekt „Tajemnice grodu Kazimierza” – 7 tys., Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej na rozbudowę holu i kasy OCK – ok. 62 tys. zł, Adaptację sali na działanie Klubu filmowego – 20 tys. zł oraz kilka mniejszych projektów na kwoty ok. 20 tys. zł.
Napisaliśmy o wiele więcej projektów i wniosków w tym m.in. warty przywołania w tym miejscu, bo wpisujący się mocno w poruszony temat wniosek w programie “Dom Kultury + - Inicjatywy Lokalne 2018” zakładający wsparcie lokalnych artystów i inicjatyw. Niestety tym razem się nie udało, będziemy próbować dalej.
Chcę podkreślić, że aby skutecznie i prężnie organizować działalność kulturalną OCK najpierw musi zarobić na to pieniądze we własnym zakresie z prowadzonej działalności kinowej, wynajmów, reklamy, sponsorów, plakatowania, darowizn, projektów. To jest kilkaset tysięcy złotych rocznie. Trudne jest prowadzenie działalności kulturalnej bez tzw. „cyferek”, które odzwierciedlają finanse, dlatego mają one moim zdaniem ogromne znaczenie.
Na koniec chciałbym Państwa zapewnić, że wszystkie podejmowane przez nas działania w zamyśle mają być odpowiedzią na potrzeby naszej społeczności i żaden konstruktywny, czyli przekazany w dobrej wierze głos krytyki lub po prostu zasygnalizowanie swoich potrzeb z pewnością zostanie głęboko przemyślany i wzięty pod uwagę w realizowanej przez nas misji.
Mam w związku z tym nadzieję, że zamiast polemiki internetowej, dojdzie do spotkania z Panem Szymonem Chwaliszem oraz wszystkimi zainteresowanymi. Będziemy mogli porozmawiać o oczekiwaniach, pomysłach na ciekawe inicjatywy i o możliwych polach współpracy. Liczę na to, że gdy się uważnie wysłuchamy, poznamy swoje punkty widzenia to wypracujemy wspólnie optymalny mechanizm wspierania lokalnych artystów. Na spotkanie już zostali zaproszeni Pan Szymon Chwalisz oraz Pan Bartek Borowicz. Wszystkich, którzy chcą podjąć z nami współpracę zapraszamy do kontaktu - namiary dostępne są na stronie internetowej i w mediach społecznościowych. Zapraszam do bezpośredniej rozmowy.
Z poważaniem
Artur Derewiecki
Dyrektor Ostrzeszowskiego Centrum Kultury im. A. Serbeńskiego